Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς να πλησιάζει, το ζήτημα της ασφάλειας των παιδιών γίνεται πιο επίκαιρο από ποτέ. Ένα από τα πιο επικίνδυνα, αλλά συχνά παραμελημένα θέματα, είναι ο πνιγμός από τροφή — ένα περιστατικό που μπορεί να συμβεί ξαφνικά και να θέσει σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή ενός παιδιού. Με στόχο να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε γονείς και εκπαιδευτικούς, συζητάμε με τον κ. Ξενοφώντα Λέτσα, Πρόεδρο της ΕΟΔΥΑ Λάρισας, ο οποίος μας εξηγεί πώς μπορούμε να προλάβουμε τέτοια περιστατικά και πώς να αντιδράσουμε σωστά, ώστε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας.
Συχνότητα και κίνδυνος
ΦΑΡΟΣ: Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο του πνιγμού από τροφή σε παιδιά και γιατί θεωρείται τόσο επικίνδυνο;
Ξ. Λέτσας: Ευτυχώς δεν είναι συχνό φαινόμενο. Παρόλα αυτά όμως είναι μια δυνητικά άκρως επικίνδυνη κατάσταση, η οποία μπορεί να προκαλέσει μόνιμες νευρολογικές βλάβες (αναπηρίες) ή ακόμη και την απώλεια ζωής.
ΦΑΡΟΣ: Υπάρχουν συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες που κινδυνεύουν περισσότερο και γιατί;
Ξ. Λέτσας: Δεν υπάρχει ηλικιακός διαχωρισμός. Αλλά όσο μικρότερα είναι τα παιδιά τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες και ο κίνδυνος πνιγμονής από ξένο σώμα.
Τρόφιμα και αντικείμενα κινδύνου
ΦΑΡΟΣ: Ποια είναι τα πιο κοινά αντικείμενα ή τρόφιμα που προκαλούν πνιγμό στα παιδιά;
Ξ. Λέτσας: Τα κολλώδη και εύπλαστα τρόφιμα (λουκούμια, σφολιάτες με κρέμα, ζελεδάκια τσίχλες, ξηροί καρποί, κρέας με ίνες – χόνδρο κτλ), παιχνίδια μικρού μεγέθους, σχολικά είδη κτλ.
ΦΑΡΟΣ: Ποιες είναι οι βασικές προφυλάξεις κατά τη διάρκεια του φαγητού, ειδικά σε σχολικά περιβάλλοντα;
Ξ. Λέτσας: Συνεχή επίβλεψη, ειδικά σε μικρούς μαθητές και παιδιά με προβλήματα νοητικά, κατάποσης κτλ. Επίσης κατάτμηση της τροφής σε μικρά κομμάτια και αποφυγή διάθεσης τροφής εκτός του προβλεπόμενου χρόνου σίτισης.
Πρόληψη στο σπίτι και στο σχολείο
ΦΑΡΟΣ: Πώς μπορούν οι γονείς να προλάβουν ένα τέτοιο ατύχημα στο σπίτι;
Ξ. Λέτσας: Λαμβάνοντας μέτρα ασφάλειας, όπως εντοπισμός των κινδύνων, απομόνωση χώρων που υπάρχουν επικίνδυνα υλικά (ντουλάπια, αποθήκες, δωμάτια κτλ).
ΦΑΡΟΣ: Τι πρέπει να αποφεύγουν να βάζουν στα κολατσιό των παιδιών που πάνε στο σχολείο;
Ξ. Λέτσας: Γλυκίσματα κολλώδη όπως τσίχλες, ζαχαρώδη ζελεδάκια κτλ.
ΦΑΡΟΣ: Πώς μπορούν τα σχολεία να προετοιμαστούν για να αντιμετωπίσουν τέτοιες καταστάσεις;
Ξ. Λέτσας: Συνεχιζόμενη εκπαίδευση του διδακτικού προσωπικού και ειδικά του προσωπικού που είναι επιφορτισμένο με τη σίτιση των παιδιών. Επίσης η προμήθεια ειδικού εξοπλισμού (απινιδωτής, συσκευή LifeVac, φαρμακείου Α΄ Βοηθειών κτλ).
Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση
ΦΑΡΟΣ: Τι ρόλο παίζει η σωστή εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και των παιδαγωγών στην πρόληψη των πνιγμών;
Ξ. Λέτσας: Είναι καθοριστικός ο ρόλος του 1ου αποκριτή (ειδικά του εκπαιδευτικού). Η πιστοποιημένη εκπαίδευση εξασφαλίζει τα καλύτερα αποτελέσματα, αυξάνει τα ποσοστά επιβίωσης και μειώνει τα ποσοστά αναπηριών που προκαλούνται από καταστάσεις όπως η υποξία του Εγκεφάλου (λόγω πχ καρδιακής ανακοπής ή πνιγμονής από ξένο σώμα).
ΦΑΡΟΣ: Υπάρχουν εκπαιδευτικά προγράμματα ή σεμινάρια που προσφέρει η ΕΟΔΥΑ για την εκπαίδευση γονέων και εκπαιδευτικών;
Ξ. Λέτσας: Υπάρχουν πιστοποιημένα και ενημερωτικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Τα πιστοποιημένα είναι: α) Βασική υποστήριξη Ζωής με χρήση Απινιδωτή σε ενήλικές (BLS/AED, ERC), β) Βασική υποστήριξη Ζωής και αντιμετώπιση πνιγμονής σε Παιδιά και Βρέφη (PBLS/AED, ERC) και γ) Παροχή Α΄ Βοηθειών σε επείγουσες καταστάσεις.
ΦΑΡΟΣ: Πώς μπορεί ένας γονιός να εκπαιδεύσει και το ίδιο το παιδί για να προφυλαχθεί από τέτοιους κινδύνους;
Ξ. Λέτσας: Ενθαρρύνοντάς το να παρακολουθεί αντίστοιχα εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά ή να συμμετέχει μαζί με τη σχολική κοινότητα (εκπαιδευτικούς, συμμαθητές) σε αντίστοιχα προγράμματα.
Αναγνώριση και αντιμετώπιση περιστατικών
ΦΑΡΟΣ: Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα που δείχνουν ότι ένα παιδί πνίγεται και τι πρέπει να κάνει ο γονιός ή ο εκπαιδευτικός άμεσα;
Ξ. Λέτσας: Η ξαφνική είσοδος του Παιδιού στο χώρο που βρίσκονται ενήλικες (ένστικτο), η αδυναμία να βήξει ή να μιλήσει, η κυάνωση (μελάνιασμα). Ενέργειες διάσωσης: Διατήρηση ψυχραιμίας, εκτίμηση κατάστασης (βήχει ικανοποιητικά ή όχι), εφαρμογή χειρισμών διάσωσης όπως 5 χτυπήματα στην πλάτη και 5 κοιλιακές ώσεις (χειρισμός Heimlich).
ΦΑΡΟΣ: Ποια είναι η σωστή διαδικασία πρώτων βοηθειών σε περίπτωση πνιγμού από τροφή;
Ξ. Λέτσας: Άμεση εφαρμογή χειρισμών διάσωσης όπως 5 χτυπήματα στην πλάτη και 5 κοιλιακές ώσεις (χειρισμός Heimlich) εναλλάσσοντάς τα συνεχώς. Επιπλέον αν υπάρχει η συσκευή LifeVac, να χρησιμοποιηθεί εφόσον το Παιδί έχει χάσει αισθήσεις και δεν αναπνέει.
ΦΑΡΟΣ: Πότε είναι απαραίτητο να καλέσουμε άμεσα ασθενοφόρο;
Ξ. Λέτσας: Μόλις διαπιστωθεί ότι το Παιδί δεν έχει ικανοποιητική αναπνοή (μελανιάζει) και δεν μπορεί να βήξει ικανοποιητικά.
ΦΑΡΟΣ: Ποιοι είναι οι πιο κρίσιμοι παράγοντες που κάνουν τη διαφορά στην επιτυχή αντιμετώπιση ενός επεισοδίου πνιγμού;
Ξ. Λέτσας: Η άμεση αναγνώριση της εικόνας – συμπτωμάτων και η έγκαιρη – σωστή αντιμετώπιση.
Μύθοι και παρανοήσεις
ΦΑΡΟΣ: Ποιες είναι οι πιο συχνές παρεξηγήσεις ή μύθοι σχετικά με τον πνιγμό από τροφή;
Ξ. Λέτσας: Κοίτα ψηλά, βάλε το χέρι στο στόμα να κάνεις εμετό, πιες νερό, φέρε ένα κουτάλι και διάφορα άλλα τραγικά.
Πρόληψη μέσα από την καθημερινότητα
ΦΑΡΟΣ: Ποιες είναι οι βασικές συνήθειες που μπορούν να υιοθετήσουν γονείς και εκπαιδευτικοί ώστε να μειωθούν οι κίνδυνοι πνιγμού κατά το φαγητό;
Ξ. Λέτσας: Ενημέρωση ότι κατά τη διάρκεια του φαγητού δεν μιλάμε, δεν παίζουμε, τρώμε μικρές μπουκιές, μασάμε αργά την τροφή, επιβλέπουμε και παρατηρούμε συνεχώς τα μικρά Παιδιά, δεν πανικοβαλλόμαστε αν συμβεί κάτι, εκπαιδευόμαστε κατάλληλα, έχουμε εξοπλισμό και γνωρίζουμε τη χρήση του.
Σχετικά με την ΕΟΔΥΑ – Εθελοντική Ομάδα Διάσωσης & Υγειονομικών Αποστολών
Η ΕΟΔΥΑ δραστηριοποιείται ως εθελοντική ομάδα με βασικό σκοπό την υποστήριξη της κοινωνίας σε κρίσιμες καταστάσεις, μέσω διασωστικών και υγειονομικών αποστολών. Με αίσθημα αλληλεγγύης και υπευθυνότητας, προσφέρει βοήθεια όπου χρειάζεται, ενισχύοντας το σύστημα έκτακτης ανάγκης.
Η ομάδα επενδύει στην εκπαίδευση των εθελοντών της, παρέχοντας βασική εκπαίδευση διάρκειας ενός έτους, καθώς και εξειδικευμένα σεμινάρια διάσωσης, ώστε να είναι αποτελεσματική και έτοιμη να ανταποκριθεί σε κάθε περιστατικό.
Επιπλέον, η ΕΟΔΥΑ οργανώνει δράσεις εκπαίδευσης πολιτών και κοινωνικών ομάδων με στόχο τη διάχυση γνώσεων πρόληψης και σωστής αντιμετώπισης.
Περισσότερα για την ΕΟΔΥΑ:
Διεύθυνση: Εθνάρχου Μακαρίου 6, Νίκαια 410 05
Τηλέφωνο: 6971641664
Ιστοσελίδα: eodia.gr
Facebook: ΕΟΔΥΑ
Instagram: eodia2017
