Η θερμοπληξία είναι μια επικίνδυνη κατάσταση που μπορεί να απειλήσει τη ζωή, όταν το σώμα δεν μπορεί να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του και υπερθερμανθεί. Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά είναι πιο ευάλωτα, επειδή ο οργανισμός τους δεν έχει αναπτύξει πλήρως τους μηχανισμούς θερμορύθμισης, ενώ εξαρτώνται απόλυτα από τους ενήλικες για την προστασία τους.
Τι είναι η θερμοπληξία;
Η θερμοπληξία συμβαίνει όταν η θερμοκρασία του σώματος ξεπεράσει τους 40°C και το σώμα δεν μπορεί να αποβάλλει τη θερμότητα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε όργανα και, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, να οδηγήσει σε απώλεια συνείδησης ή και θάνατο.
Συμπτώματα που πρέπει να ανησυχήσουν τους γονείς
- Υψηλή θερμοκρασία σώματος (> 40°C)
- Έντονη ερυθρότητα ή, σε σοβαρά στάδια, χλωμό/υγρό δέρμα
- Γρήγορος, αδύναμος σφυγμός
- Γρήγορη αναπνοή
- Αδυναμία, υπνηλία ή σύγχυση
- Έλλειψη εφίδρωσης, ιδιαίτερα σε συνθήκες ζέστης
- Σπασμοί ή απώλεια συνείδησης
Συχνά Λάθη των Γονιών που Αυξάνουν τον Κίνδυνο
- Αφήνουν το παιδί στο αυτοκίνητο – Ακόμη και με ανοιχτά παράθυρα, η θερμοκρασία μπορεί να ανέβει επικίνδυνα μέσα σε λίγα λεπτά.
- Υποτιμούν τη ζέστη σε μέρες με συννεφιά – Η θερμοκρασία και η υγρασία εξακολουθούν να επηρεάζουν το σώμα, ακόμη κι αν δεν υπάρχει άμεση ηλιοφάνεια.
- Χρησιμοποιούν υπερβολικά ρούχα – Φόρμες ή πολλά στρώματα ρούχων ακόμη και σε ήπιες θερμοκρασίες μπορεί να εμποδίσουν την απώλεια θερμότητας.
- Δεν δίνουν αρκετά υγρά – Ειδικά τα μικρά παιδιά δεν ζητούν πάντα νερό, οπότε η ενυδάτωση πρέπει να είναι τακτική και προληπτική.
- Σωματική δραστηριότητα σε ακατάλληλες ώρες – Παιχνίδι ή αθλητισμός σε εξωτερικούς χώρους τις μεσημεριανές ώρες αυξάνει τον κίνδυνο θερμικής καταπόνησης.
- Παράλειψη καπέλου ή αντηλιακού – Η άμεση έκθεση στον ήλιο επιβαρύνει το σώμα και αυξάνει την απώλεια υγρών.
- Μη επαρκής σκίαση στα καρότσια βρεφών – Η θερμοκρασία στο εσωτερικό ενός καροτσιού μπορεί να ανέβει γρήγορα αν δεν υπάρχει σωστός αερισμός.
Πρόληψη Θερμοπληξίας
- Διατηρούμε το παιδί σε σκιερό και δροσερό περιβάλλον.
- Φοράμε ελαφριά, ανοιχτόχρωμα και χαλαρά ρούχα.
- Δίνουμε συχνά υγρά, ακόμα και αν το παιδί δεν ζητάει.
- Αποφεύγουμε τη σωματική δραστηριότητα σε ώρες με υψηλή θερμοκρασία (11:00 – 17:00).
- Δεν αφήνουμε ποτέ τα παιδιά μέσα σε αυτοκίνητο, ακόμη και για λίγα λεπτά.
- Φροντίζουμε για σωστό αερισμό σε καρότσια και χώρους ύπνου.
Τι να κάνετε σε περίπτωση υποψίας θερμοπληξίας
- Μεταφέρετε το παιδί αμέσως σε δροσερό, σκιερό μέρος.
- Αφαιρέστε τα περιττά ρούχα.
- Δροσίστε το σώμα με χλιαρό (όχι παγωμένο) νερό ή με υγρές πετσέτες.
- Δώστε μικρές γουλιές νερού, αν το παιδί είναι σε εγρήγορση.
- Καλέστε άμεσα το 166 ή επισκεφθείτε το πλησιέστερο νοσοκομείο.
Πηγές Επιστημονικής Τεκμηρίωσης
- Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) – Οδηγίες για θερμοπληξία και θερμική καταπόνηση σε παιδιά
- Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) – Heat-Related Illness in Children
- Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία – Συστάσεις για πρόληψη θερμικών επεισοδίων