Τι συμβαίνει όταν τα παιδιά πηγαίνουν για πρώτη φορά σε κατασκήνωση ή στο χωριό των παππούδων.
Το καλοκαίρι φέρνει ήλιο, ελευθερία και… βαλίτσες. Για πολλά παιδιά, αυτό σημαίνει μέρες ή εβδομάδες σε κατασκήνωση, στο χωριό των παππούδων ή με συγγενείς, μακριά από το σπίτι. Για πολλούς γονείς όμως, το χαμόγελο της αναχώρησης συνοδεύεται από ένα σφίξιμο στο στομάχι: «Θα αντέξει το παιδί μου;», «Τι θα γίνει αν θελήσει να επιστρέψει;», «Μήπως θα νιώθει εγκαταλελειμμένο;». Το άγχος αποχωρισμού το καλοκαίρι έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες, και η κατανόησή του μπορεί να κάνει τη διαφορά.
- Γιατί το καλοκαίρι είναι διαφορετικό
Σε αντίθεση με τον αποχωρισμό για το σχολείο, το καλοκαίρι η αλλαγή περιβάλλοντος είναι πλήρης: νέο σπίτι, διαφορετικό πρόγραμμα, νέα πρόσωπα, και συχνά περιορισμένη επικοινωνία με τους γονείς. Αυτή η «ολική μετακόμιση» μπορεί να πυροδοτήσει άγχος ακόμα και σε παιδιά που φαίνονται ανεξάρτητα.
- Τα σημάδια που οι γονείς δεν πρέπει να αγνοούν
- Επίμονες ερωτήσεις για το πότε θα επιστρέψουν.
- Αλλαγές στη διάθεση (ευερεθιστότητα, απομόνωση).
- Σωματικά συμπτώματα χωρίς οργανική αιτία (πονοκέφαλοι, στομαχόπονοι).
- Δυσκολία στον ύπνο τις πρώτες ημέρες.
Οι ειδικοί της ΕΨΥΠΕ επισημαίνουν ότι η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων μειώνει τον κίνδυνο να μετατραπεί το φυσιολογικό άγχος σε έντονη συναισθηματική κρίση.
- Όταν το παιδί ζητά να επιστρέψει
Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο δίλημμα. Αν το παιδί ζητήσει να γυρίσει, η άμεση υποχώρηση μπορεί να ενισχύσει την αίσθηση ότι «δεν μπορώ να τα καταφέρω χωρίς τους γονείς».
Τι προτείνουν οι ειδικοί:
- Δώστε χρόνο 2–3 ημερών προσαρμογής.
- Ενθαρρύνετε μικρούς στόχους («Μείνε μέχρι το Σάββατο και βλέπουμε»).
- Υπενθυμίστε παλαιότερες επιτυχίες προσαρμογής.
- Συνεργαστείτε με υπεύθυνους/παππούδες για ενίσχυση θετικών εμπειριών.
- Γέφυρες Ασφάλειας
Αντικείμενα ή μικρές συνήθειες που συνδέουν το παιδί με το σπίτι μπορούν να μειώσουν το άγχος:
- Ένα γράμμα από τους γονείς που θα ανοίξει μια συγκεκριμένη μέρα.
- Ένα μικρό προσωπικό αντικείμενο με συναισθηματική αξία.
- Μικρές φωτογραφίες της οικογένειας.
Αυτές οι «γέφυρες» λειτουργούν σαν ψυχολογική άγκυρα.
- Ο ρόλος των γονέων πριν και κατά τη διάρκεια της παραμονής
- Προετοιμασία: Εξηγήστε πού θα μείνει, ποιοι θα είναι εκεί, και τι θα κάνει καθημερινά.
- Ρεαλιστική εικόνα: Μιλήστε και για τις δυσκολίες, όχι μόνο για τις χαρές.
- Επικοινωνία με μέτρο: Σταθερά χρονικά διαστήματα επικοινωνίας χωρίς υπερβολή.
- Εμπιστοσύνη: Τα παιδιά «διαβάζουν» την ανησυχία σας — δείξτε σιγουριά.
Το καλοκαίρι μακριά από το σπίτι είναι ένα τεστ ανεξαρτησίας — όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους γονείς. Το άγχος αποχωρισμού δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αλλά μέρος της διαδικασίας ωρίμανσης. Με σωστή προετοιμασία, υπομονή και τις κατάλληλες «γέφυρες ασφάλειας», η εμπειρία μπορεί να μετατραπεί σε πολύτιμο μάθημα ζωής, γεμάτο αυτοπεποίθηση και νέες σχέσεις.
Πηγές επιστημονικής τεκμηρίωσης
- ΕΨΥΠΕ – Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου: «Άγχος αποχωρισμού στα παιδιά»
- Ελληνική Παιδοψυχιατρική Εταιρεία: Οδηγίες για την προσαρμογή σε νέο περιβάλλον
- Αμερικανική Ακαδημίας Παιδιατρικής – «Helping Your Child Adjust to Camp» (για διεθνή σύγκριση)
